Αστάθεια
Η ισορροπία είναι η ικανότητα να διατηρούμε το κέντρο βάρους μας εντός της βάσης στήριξής μας. Μετά την ηλικία των 50 εμφανίζονται οι πρώτες διαταραχές ισορροπίας.
Η διατήρηση της ισορροπίας και η αντιμετώπιση προβλημάτων αστάθειας είναι εξαιρετικά σημαντική. Σχετίζεται με την αποφυγή των πτώσεων και των κακώσεων που μπορούν να προκύψουν από αυτές. Στόχος μας είναι η διατήρηση της -όσο το δυνατόν- φυσιολογικής κινητικότητας και, κατ’ επέκταση, της λειτουργικότητας του ασθενούς.
Σύστημα ισορροπίας – Συντονισμός κεντρικού νευρικού συστήματος
Το σύστημα της ισορροπίας απαιτεί την επεξεργασία και τον συντονισμό στο κεντρικό νευρικό σύστημα πολλαπλών πληροφοριών, από την περιφέρεια και την ανάλογη κινητική απάντηση. Σημαντικά όργανα και ιστοί που συνεργάζονται ώστε να έχουμε ευστάθεια και ισορροπία είναι τα εξής:
· Οφθαλμοί-όραση
· Νεύρα αισθητικά (ιδιοδεκτικότητας)
· Νεύρα κινητικά
· Μύες
· Αρθρώσεις
· Λαβύρινθος (ους)
· Παρεγκεφαλίδα
· Εγκεφαλικός φλοιός
Οι πληροφορίες από τον λαβύρινθο, στο αυτί, από τους οφθαλμούς και από τα νεύρα στην περιφέρεια οφείλουν να συμφωνούν μεταξύ τους όσον αφορά τη θέση του σώματος και του εγκεφάλου. Όλες αυτές οι πληροφορίες καταλήγουν σε διάφορα εγκεφαλικά κέντρα. Κατόπιν, δίνονται οι ανάλογες εντολές ώστε να μπορούμε να στεκόμαστε και να βαδίζουμε σωστά, χωρίς να πέφτουμε.
Ποιες παθήσεις σχετίζονται με την αστάθεια;
Παθήσεις, που σχετίζονται με την αστάθεια είναι οι εξής:
· Νευροπάθεια
· Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
· Διαταραχές όρασης (όπως εκφύλιση ωχράς κηλίδας, καταρράκτης κ.α.)
· Διαταραχές από λαβύρινθο (λαβυρινθίτιδα, νόσος Meniere κ.α.)
· Αρθρίτιδα
· Νευροεκφυλιστικές παθήσεις όπως νόσος Parkinson, άνοια, πολλαπλή σκλήρυνση κ.α.
· Διαταραχές από το καρδιαγγειακό σύστημα (αρρυθμίες, ορθοστατική υπόταση, κ.α.)
· Διάφορα φάρμακα
· Εξωτερικοί παράγοντες όπως οι έντονοι κραδασμοί, οι κακές καιρικές συνθήκες ή ο κακός φωτισμός (προσωρινή αστάθεια)
· Κακές συνήθειες (κατανάλωση αλκοόλ ή/και ναρκωτικών ουσιών, κακή διατροφή κ.α.)
Πώς εκδηλώνεται η αστάθεια;
Η αστάθεια μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους, ενώ τα συμπτώματα εξαρτώνται από την υποκείμενη αιτία. Ορισμένα από τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν:
· Ζαλάδα – Ίλιγγος
Η ζαλάδα είναι ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα της αστάθειας. Η αίσθηση ότι το περιβάλλον γυρίζει γύρω μας ή ότι χάνουμε την ισορροπία μας μπορεί να είναι ανησυχητική και επηρεάζει την καθημερινή μας δραστηριότητα.
· Απώλεια ισορροπίας και τροχιάς κατά τη βάδιση
Η αστάθεια μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια ισορροπίας, καθιστώντας δύσκολο το περπάτημα ή την κίνηση χωρίς υποστήριξη. Αυτό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πτώσης και τραυματισμού.
· Αίσθημα Ανασφάλειας
Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν αστάθεια μπορεί να αισθάνονται ανασφάλεια και φόβο για τις καθημερινές τους κινήσεις. Αυτό μπορεί να επηρεάσει την αυτοπεποίθηση και την ποιότητα ζωής τους.
· Καθυστερημένος Έλεγχος Κίνησης
Οι άνθρωποι με αστάθεια μπορεί να αντιμετωπίζουν καθυστέρηση στον έλεγχο των κινήσεών τους, κάτι που μπορεί να είναι επικίνδυνο κατά τη διάρκεια των καθημερινών δραστηριοτήτων.
Αστάθεια – Νευρολογική εξέταση
Στην διερεύνηση της αστάθειας ο ασθενής πρέπει να απευθυνθεί σε νευρολόγο. Απαραίτητη είναι η νευρολογική εξέταση και η λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού. Στη συνέχεια, ανάλογα με τα ευρήματα, ακολουθεί εργαστηριακός έλεγχος και ενδεχομένως συνεργασία ανάμεσα των εμπλεκομένων ιατρικών ειδικοτήτων για τον πλήρη έλεγχο του ασθενούς.
Αντιμετώπιση αστάθειας
Η αντιμετώπιση της αστάθειας βασίζεται, πέρα από τη διόρθωση του παράγοντα που την προκάλεσε, αν αυτό είναι δυνατό, στις τεχνικές αποκατάστασης και σε ειδικό ασκησιολόγιο. Αυτό οφείλει να το εφαρμόζει καθημερινά ο ασθενής για να πετύχει τη βέλτιστη δυνατή σταθερότητα κατά τη στάση και τη βάδιση.
Η διαχείριση της αστάθειας εξαρτάται από την αιτία και τη σοβαρότητα της πάθησης. Οι πιο συχνές μέθοδοι αντιμετώπισης περιλαμβάνουν:
· Φυσικοθεραπεία - Μπορεί να βοηθήσει στην ενδυνάμωση των μυών και στον έλεγχο της ισορροπίας.
· Φαρμακευτική αγωγή - Ορισμένες νευρολογικές παθήσεις μπορεί να απαιτούν φαρμακευτική θεραπεία για την αντιμετώπιση της αστάθειας.
· Χειρουργική Επέμβαση - Σε ορισμένες περιπτώσεις, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να αποτελέσει θεραπεία εκλογής για την αποκατάσταση του προβλήματος.
Στο ιατρείο μας παρέχουμε συγκεκριμένες θεραπευτικές προτάσεις για τη βελτίωση της κινητικότητας του ασθενούς, που βασίζονται στις οδηγίες της ιατρικής σχολής του Harvard.